نقش ارزیابی خطرات متأثر از دما و رطوبت در حفاظت پیشگیرانه مخزن موزه - نمونه موردی: مخزن موسسه فرهنگی موزه های بنیاد

ارزیابی و تخمین عوامل آسیب رسان محیطی و به تبع آن اولویت بندی سطح و درجات ریسک، یکی از مباحث نوین مورد توجه حفاظت گران آثار موزه ای است. دما و رطوبت نسبی از جمله عواملی هستند که با میزان پایداری آثار نسبت مستقیم دارند؛ بنابراین، استفاده از روش هایی که به تلفیق و کمّی سازی تأثیرات حفاظتی این دو عامل می پردازد، نتایج مفید و قابل استنادی در راستای راه کارهای حفاظت پیشگیرانه ارائه می نماید. از این رو، این پژوهش می کوشد روشی به منظور بررسی و سنجش میزان تأثیر دو عامل دما و رطوبت بر آسیب شیمیایی آثار موجود در مخزن موزه ارائه دهد و به کمک تحلیل نتایج آن، به تخمین میزان عمر مفید اشیاء مخزن بپردازد. برای انجام مطالعات مرتبط با این پژوهش از داده های ثبت شد? دما و رطوبت نسبی خزان? آثار بافت? موسس? فرهنگی موزه های بنیاد به مدت 18 ماه استفاده شده است و قدیمی ترین بافته، به عنوان حساس ترین اثر برای مطالع? موردی انتخاب شده است تا از این طریق، روش تحقیق بکار گرفته شده به آزمون گذاشته شود. پس از تشخیص نوع الیاف بافته، با بهره گیری از تکنیک آنالیز حرارتی، انرژی فعال سازی اثر محاسبه و تخمین عمر مفید آن میسر گردید. به منظور اعتبارسنجی روش به کار گرفته شده، علاوه بر تحلیل حساسیت دما و رطوبت نسبی، از برازش معادل? رگرسیونی عمر مفید بر حسب زمان نیز استفاده شده است. نتایج حاصل حاکی ست، با توجه به شرایط محیطی خزانه، به طور میانگین هر درجه کاهش دما، 12/4 سال و هر درصد کاهش رطوبت نسبی، 0/74 سال بر عمر مفید نمون? موردی می افزاید. بنابراین، کاهش دما در فصول گرم سال و حفظ آن در محدو? استاندارد، موثرترین راهکار پیشگیرانه جهت کاهش خطرات متأثر از دما و رطوبت نسبی در خزان? مورد مطالعه است.